لبخند چشم نیلگون ایران
دریاچه ارومیه در بهترین وضعیت خود طی ۱۰ سال اخیر
به گزارش گل بخر زمان زیادی از روزهایی كه مردم در ارومیه می خواندند: ˮگلین گئدك آغلایاق/ اورمو گولو دولدوراقˮ، نمی گذرد اما حالا باران رحمت الهی و اقدامات ضربتی برای نجات دریاچه ارومیه بار دیگر لبخند را به غربی ترین نقطه نقشه ایران بازگردانده است.
به گزارش گل بخر به نقل از ایسنا، حدود ۱۰ سال از روزهایی كه دریاچه ارومیه مرگ تدریجی خودرا به سبب كاهش بارش ها و عوامل انسانی گوناگون همچون عدم تامین حقابه آغاز نموده بود، می گذرد. طی آن روزها عكسهایی از بزرگترین دریاچه آب شور كشور منتشر می شد كه هر ایرانی را دل نگران می كرد. «گلین گئدك آغلایاق/ اورمو گولو دولدوراق» - بیایید برویم گریه نماییم و دریاچه ارومیه را با اشك هایمان پر نماییم – شعری بود كه آن روزها ورد زبان مردم ارومیه شده بود.
همزمان كه خبرها حكایت از خشك شدن ۸۰ درصدی دریاچه ارومیه داشت، كارشناسان آگهی می دادند كه اگر برای نجات آن كاری نكنیم، جمعیتی كه در كنار دریاچه زیست می كنند به سبب طوفان های نمك مجبور به مهاجرت خواهند شد. عیسی كلانتری - رئیس سازمان حفاظت محیط زیست - نیز آگهی داده بود كه در صورت خشك شدن دریاچه ارومیه باید شهر تبریز تخلیه می شد.
حالا اما بعد از گذشت چندین سال نگرانی و افسوس برای دریاچه ارومیه باردیگر چشم ها به دیدن سفید آبی چشم نواز آن روشن شده است و تراز آبی یكی از بزرگترین دریاچه های دنبا با رقم ۱۲۷۱.۷۰ ركورد ۱۰ ساله را زده است.
بر اساس آخرین آمار مركز ملی خشكسالی سازمان هواشناسی از شروع سال آبی جاری تابحال در استان آذربایجان غربی ۲۷۹.۲ ملیمتر بارش داشتیم كه نسبت به میانگین طولانی مدت این استان ۲۱ درصد افزایش داشته است همین طور سال قبل در این استان ۳۹۶ میلیمتر باران و برف بارید كه ۷۱ درصد بیشتر از میانگین طولانی مدت بود. این بارش های خوب به كمك اقدامات ضربتی برای حفظ دریاچه ارومیه آمد و باعث شده است كه حالا تراز دریاچه نسبت به فروردین سال قبل ۳۷ سانتیمتر افزایش پیدا كند.
فرهاد سرخوش - مدیر دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه - ضمن اشاره به اینكه درحال حاضر وسعت دریاچه ۳۰۹۳ كیلومتر مربع است كه نسبت به سال قبل ۲۴۴ كیلومتر بیشتر شده است، به ایسنا می گوید: حجم آب دریاچه نیز ۴ میلیارد و ۶۲۰ میلیون متر مكعب گزارش شده كه نسبت به زمان مشابه سال قبل یك میلیارد و ۱۰ میلیون مترمكعب افزایش داشته است.
طی سال های گذشته عدم پرداخت حقابه دریاچه ارومیه بعنوان مهمترین علت خشكی آن مطرح می شد. سرخوش درباره ی وضعیت كنونی حقابه ها می گوید: در گذشته رودخانه های اصلی حوضه آبریز لایروبی نشده بودند و به سبب رسوب گذاری، آبی كه به آنها وارد می شد راهی به دریاچه ارومیه نداشت اما هم اكنون منتهی الیه تمام رودخانه ها در ورودی دریاچه لایروبی و به پیكره اصلی آن متصل شده است.
زرینه رود و سیمینه رود همچون بزرگترین بزرگترین رودخانه های حوضه آبریز دریاچه ارومیه هستند. بگفته مدیر دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه این دو رودخانه با كانالی ۲۵ كیلومتری به پیكره اصلی دریاچه متصل شده اند و این سبب شده كه روان آب ها و آب حاصل از رهاسازی ها مستقیم به دریاچه راه پیدا كند همین طور در این رودخانه ها سازه های بتونی و سنگی بعنوان سردهنه ساخته شده است تا در زمان سیل، جاری شدن روان آب ها و رهاسازی خسارتی به روستاهای اطراف وارد نشود.
كشاورزی های بدون حساب و كتاب و كشت محصولات آب بر در مناطق اطراف دریاچه ارومیه نیز از دیگر عوامل خشك شدن آن است. هر چند كه این عامل هنوز ارومیه را تهدید می كند اما ستاد احیای دریاچه ارومیه به دنبال آن است كه با كاهش ۴۰ درصدی مصرف آب در حوزه كشاورزی بتواند پایداری وضعیت دریاچه را تضمین كند. بدین جهت آبیاری به روش نوین و اصلاح الگوی كشت در دستور كار قرار گرفته است. سرخوش ضمن اشاره به این موارد تصریح می كند: در گذشته كشت محصولاتی مانند چغندر و ذرت كه نیاز آبی بالایی دارند به فور در مناطق حوضه آبریز ارومیه انجام می شد اما ما با اصلاح الگوی كشت و جایگزینی گیاهان دارویی و در بعضی مناطق زعفران - با همكاری جهاد دانشگاهی و جهاد كشاورزی استان- اهتمام كرده ایم تا آب كمتری در حوزه كشاورزی در این منطقه مصرف نماییم.
مدیر دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه با تاكید بر اینكه اقدامات ما برای احیای دریاچه ارومیه همچنان ادامه دارد، می گوید: از شروع كار احیا بسیاری معتقد بودند كه دریاچه قابل بازگشت نیست. ستاد احیا سه سال كوشش كرد تا بتواند تراز دریاچه ارومیه را به تثبیت برساند و الان به جهت اینكه روند بهبود وضعیت پایدار باشد و باردیگر گرفتار بحران نشویم باید بعضی از اقدامات را تا سال های سال ادامه دهیم برای مثال پایش رودخانه ها، ترمیم سردهنه در نقاطی كه لطمه دیده و بستن آنها در فصول غیرزراعی همچون این اقدامات است همین طور دریاچه ارومیه همیشه باید مدیریتی مشخص داشته باشد تا بتواند حقابه آنرا تامین كند.
با تمام این ها دریاچه ارومیه هنوز به ۹.۵ میلیارد متر مكعب آب نیاز دارد تا به تراز اكولوژیك خود یعنی عدد ۱۲۷۴.۱۰ برسد. مدیر دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه امیدوار است كه با اتمام پروژه هایی كه برای نجات دریاچه ارومیه طراحی شده است بتوانند سالانه ۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون متر مكعب آب به دریاچه وارد كنند تا به تراز اكولوژیك خود برسد.
این روزها بار دیگر حیات به دریاچه ارومیه بازگشته است. دریاچه حالا آنقدر آب دارد كه هم گردشگران می توانند در آب های رنگین آن تنی به آب بزنند و هم پرندگان و سایر موجودات همچون فلامینگوها و آرتمیا به آن بازگشته اند اما با دیدن حال خوب دریاچه نباید روزهای سختی را كه از سر گذرانده است فراموش نماییم. دریاچه ارومیه هنوز راه زیادی برای نجات كامل در پیش دارد و غفلت های گاه و ناگاه می تواند باردیگر این گوشه ناب از ایران را تهدید كند.
عكس در سال قبل ثبت شده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب