بیماری و مرگ و میر حیوانات در اسارت
به گزارش گل بخر مرگ و میر و بیمار شدن حیوانات در باغ وحش ها و مراکز نگهداری حیات وحش موضوعی است که باعث ناراحتی و نگرانی دوستداران محیط زیست می شود. کمتر از دو هفته پیش خبر بیمار شدن هیرمان - شیر نر ایرانی باغ وحش ارم - و قبل از آن مرگ کوئین - ماده ببر - منتشر گردید این در حالیست که پیش از این اخبار ناخوشایندی از وضعیت حیوانات از اهواز گرفته تا مشهد به گوش رسیده بود. در این شرایط نقش نظارتی سامان حفاظت محیط زیست اهمیت ویژه ای پیدا می کند؛ نقشی که به قول یک حامی حقوق حیوانات به خوبی ایفا نمی گردد در حالیکه سازمان محیط زیست اعتقاد دارد که باغ وحش ها و مراکز نگهداری از حیات وحش را پایش می کند.
به گزارش گل بخر به نقل از ایسنا، طی سالهای اخیر موارد مرگ و میر حیوانات در باغ وحش ها و مراکز نگهداری از حیات وحش در نقاط مختلف کشور همچون تلف شدن ۷ توله شیر در باغ وحش وکیل آباد مشهد، مرگ یک زرافه و یک قلاده ببر در باغ وحش صفادشت، مرگ در مجموع حدود ۱۲ پستاندار دریایی در دلفیناریوم های تهران و تبریز و مرگ یک قلاده ماده ببر سفید، ببر بنگال و «شمسی» - ماده شامپانزه ۱۸ ساله و مادر «باران» (بچه شامپانزه معروف باغ وحش تهران) همچون مواردی است که رسانه ای شده اند.
با این حال بعضی از موارد تلفات یا بیمار شدن حیات وحش در این مراکز اطلاع رسانی و رسانه ای نمی گردد و شاید هیچ وقت کسی از آنها با خبر نشود. مدافعان حقوق حیوانات اعتقاد دارند که باغ وحش ها برای تأمین منافع خود حیوانات را عذاب می دهند در حالیکه گروهی دیگر معتقدند که باغ وحش ها اهداف آموزشی و حفاظتی دارند و با استاندارد سازی جایگاه ها می توانند از حیوانات به خوبی مراقبت کنند.
سپهر سلیمی - حامی حقوق حیوانات - ضمن بیان اینکه «استاندارد باغ وحش ها» واژه ای است که توسط کارشناسان و انسان ها تعریف شده و برپایه آن یک سری حداقل ها برای حیوانات در نظر گرفته شده است، به ایسنا می گوید: فضایی که بنابر استانداردهای تعریف شده بین المللی و داخلی برای نگهداری حیوانات تعریف می شود، بسیار کوچک تر از فضایی است که در طبیعت قلمرو آن گونه بشمار می رود. ازاین رو استاندارد باغ وحش ها از دید حقوق حیوانات یک واژه جعلی است چونکه در استفاده تجاری، کالایی و نمایشی از حیوانات استاندارد مفهوم ندارد و آنچه بعنوان استاندارد باغ وحش ها تعریف می شود، یک فریب است.
آیا نظارت سازمان محیط زیست بر باغ وحش ها مطلوب است؟
به گفته سلیمی مسئله این است که حتی همین دستورالعمل هایی که سازمان حفاظت محیط زیست تحت عنوان استاندارد برای باغ وحش ها و مراکز نگهداری از حیوانات کشور تعریف کرده است در ۹۰ درصد از این مراکز اجرا نمی گردد همینطور سازمان حفاظت محیط زیست نظارت کافی بر عملکرد مراکز نگهداری از حیوانات و وضعیت حیوانات نگهداری شده در آنها را ندارد و نبود نظارت نه تنها سبب می شود مشکلات زیادی برای حیات وحش پیش آید بلکه باعث می شود این مشکلات تکرار و وضعیت نگهداری حیوانات بدتر شود.
این فعال محیط زیست ضمن اشاره به اینکه سازمان حفاظت محیط زیست برای ۸۰ مرکز نگهداری حیوانات شامل باغ وحش، باغ پرندگان، دلفیناریوم ها و …مجوز فعالیت صادر کرده است، معتقد است: این سازمان در خیلی از وظایف ابتدایی خود مانند حفاظت از منابع طبیعی و پایش مناطق حفاظت شده به دلیل کمبود بودجه و نیروی محیط بان نمی تواند به درستی عمل کند ازاین رو پرسشی که مطرح می شود این است که سازمان حفاظت محیط زیست چطور می تواند بر عملکرد و فعالیت ۸۰ مرکز نگهداری حیوانات نظارت کافی داشته باشد؟
وی به گونه هایی در یک سال گذشته در تهران تلف شده اند، اشاره می کند و می گوید: طی یک سال قبل حیوانات زیادی در تهران شامل یک دلفین در دلفیناریوم تهران، یک قلاده ببر سفید در باغ وحش ارم و یک زرافه در باغ وحش صفادشت - که هر یک از گونه های بزرگ و شاخص بودند - تلف شدند درحالی که در خیلی از موارد سازمان حفاظت محیط زیست تنها بعد از تلف شدن این حیوانات از مرگ آنها خبردار شد. زمانی که سازمان حفاظت محیط زیست نمی تواند نظارت کافی بر وضعیت حیوانات باغ وحش های بزرگ پایتخت داشته باشد چطور می تواند بر گونه های سایر مراکز نگهداری حیوانات کشور نظارت کند؟ با این وجود در ایران سالانه حتی یک مرکز نگهداری حیوانات تعطیل نشده است.
سلیمی مدعی است: سازمان حفاظت محیط زیست و مراکز نگهداری از حیوانات به وضعیت سلامت و نگهداری حیوانات اهمیت چندانی نمی دهند چونکه شرایطی فراهم است که می توانند با هزینه ای کمتر از آنچه برای درمان حیوانات لازم است گونه ای را به سادگی جایگزین کنند.
دامپزشکی مسوول رسیدگی به حیوانات بیمار باغ وحش هاست
در شرایطی که برخی گونه های تلف شده در یک سال گذشته در ارتباط با باغ وحش های تهران هستند، محمد کرمی - رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش استان تهران- درباره ساز و کار درمان حیوانات بیمار در مراکز نگهداری حیات وحش به ایسنا می گوید: زمانی که حیوانی در یکی از مراکز نگهداری حیات وحش بیمار می شود سازمان دامپزشکی به منظور رسیدگی به وضعیت حیوان ورود می کند و تمام موارد شامل تصمیم گیری درباره نحوه درمان و تعیین آزمایشگاه جهت بررسی آزمایش ها به صورت کامل برعهده سازمان دامپزشکی است.
وی ضمن اشاره به اینکه اداره نظارت بر امور حیات وحش استان تهران ۷ مرکز مهم نگهداری حیوانات استان را به صورت هفتگی پایش می کند، خاطرنشان می کند: از آغاز سالجاری تابحال ۱۹۶ مرتبه از این ۷ مرکز مهم نگهداری حیوانات همچون باغ وحش ارم، مرکز نگهداری حیات وحش صفادشت و باغ پرندگان لویزان که انواع گوشتخواران، پستانداران و پرندگان را نگهداری می کنند بازدید و آنها را پایش کرده ایم.
ضرورت شفاف سازی عملکرد مراکز نگهداری از حیات وحش
سلیمی عملکرد سازمان حفاظت محیط در ارتباط با مراکز نگهداری حیوانات را مناسب نمی داند و می گوید: سازمان حفاظت محیط زیست باید اخبار تلفات گونه ها و وضعیت حیواناتی که در این مراکز نگهداری می شوند را اعلام نماید اما در بیشتر مواقع افراد به صورت اتفاقی از این حوادث با خبر می شوند و آنرا به اطلاع خبرنگاران می رساند و تنها آن زمان است که سازمان حفاظت محیط زیست این اخبار را تایید می کند این در حالیست که معمولا علت مرگ یا بیماری حیوان هم بعد از آن اعلام نمی گردد.
به عقیده وی، زمانی که فضای شفافی بر فعالیت مراکز نگهداری حیوانات حاکم نباشد حوادثی مانند تلفات و بیمار شدن حیوانات بارها تکرار خواهد شد.
راهکارهای کاهش بیماری و تلفات حیوانات در باغ وحش ها
سلیمی درباره راهکارهای کاهش موارد بیمار شدن حیوانات و تلفات آنها در باغ وحش ها و سایر مراکز نگهداری حیوانات می گوید: به اعتقاد ما باغ وحش خوب، باغ وحش تعطیل می باشد اما با این وجود اگر تصمیم بر تعطیلی کامل آنها گرفته نشود، لازم است تعداد این مراکز کمتر شوند. زمانی که سازمان های متولی نمی توانند ۸۰ مرکز نگهداری حیوانات را به درستی مدیریت کنند، نخستین اقدام باید ادغام این مراکز و کاهش تعداد آنها باشد تا حداقل کیفیت نظارت بر آنها بهبود و افزایش پیدا کند.
این حامی حقوق حیوانات همینطور اعتقاد دارد که سازمان حفاظت محیط زیست باید در اعلام وضعیت حیواناتی که در این مراکز نگهداری می شوند صادقانه و با شفافیت بیشتری عمل و بر عملکرد آنها نظارت کند. یکی از روش های افزایش کیفیت و دقت در نظارت می تواند راه اندازی سامانه نظارتی آنلاین باشد تا هم موارد مرگ و میر و هم موارد موالید حیوانات مشخص شود.
وی ادامه می دهد: در همه جای دنیا باغ وحش ها یکی از حلقه های زنجیره چهارمین تجارت سیاه پرسود دنیا یعنی قاچاق حیات وحش هستند. ازاین رو لازم است تعداد موالید حیوانات در این مراکز به شدت نظارت شوند و اگر نظارت بر باغ وحش ها درست و اصولی صورت گیرد قطعا نیمی از این مراکز به خودی خود تعطیل خواهند شد و نیمی دیگر در جهت بهبود شرایط و وضعیت نگهداری از حیوانات تلاش خواهند کرد.
سلیمی به لزوم اجبار اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان دامپزشکی کشور درباره علت مرگ حیوانات در باغ وحش ها و سایر مراکز نگهداری حیات وحش اشاره می کند و می گوید: اعلام علت مرگ حیوانات در این مراکز جزو وظایف این سازمان ها است و این اطلاع رسانی هم برای حامیان حقوق حیوانات و هم برای عموم جامعه به لحاظ حفظ سلامتی بسیار حائز اهمیت می باشد چونکه یک سری بیماری ها بین انسان و حیات وحش مشترک است و می تواند سلامتی افرادی که از این مراکز بازدید می کنند را تحت تأثیر قرار دهد همینطور بعضی از بیماری هایی که حیوانات داخل این مراکز به آنها مبتلا می شوند می تواند در صورت راه پیدا کردن به محیط های طبیعی منجربه مرگ و میر حیات وحش شود.
کرمی هم معتقد است: راه اندازی سامانه نظارتی آنلاین می تواند به افزایش کمیت و کیفیت نظارت کمک نماید اما آنچه اهمیت دارد این است که اعتمادی بین این مراکز و ادارات حفاظت محیط زیست باشد که ما در استان تهران این ارتباطات را برقرار کرده ایم و مسؤلان فنی یا مدیران این مراکز به سرعت اتفاقاتی که رخ می دهد را به ما اطلاع می دهند.
وی ادامه می دهد: نصب دوربین بر قفس گونه های شاخص و حساس و پایش مستمر از مراکز نگهداری حیات وحش علاوه بر افزایش کیفیت پایش ها می تواند از پنهان کاری های احتمالی که در گذشته بیشتر رخ می داد، جلوگیری کند. باغ وحش ارم در استان تهران مبادرت به نصب دوربین بر قفس گونه های حساس کرده است و سایر مراکز استان هم این کار را انجام خواهند داد.
به گزارش گل بخر به نقل از ایسنا به نظر می رسد که سازمان محیط زیست لازم است که نظارت بیشتری بر باغ وحش ها و مراکز نگهداری از حیات وحش انجام دهد و در این راه استفاده از تکنولوژی های جدید می تواند نظارت دقیق تر و به روزتری را باعث شود که نتیجه آن کاهش صدمه وارد شده به حیوانات این مراکز است.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب