سفیدبالک ها، حشراتی که روزگار شهر را سیاه می کنند
سفیدبالک ها حشرات ریزی هستند که در چند سال گذشته طی فصول گرم در تهران دیده می شوند. رئیس اداره پایش محیط اداره کل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران با تشریح ماهیت سفیدبالک ها می گوید: وجود شرایط مناسب و عوامل کمک کننده سبب طغیان این گونه در پایتخت شده است.
غلامرضا پدیدار در گفت و گو با ایسنا ضمن اشاره به معضل حضور سفیدبالک ها در شهر تهران تصریح کرد: از تابستان سال ۱۳۹۳ تاکنون، تهران شاهد فعالیت گونه ای سفیدبالک روی درختان توت بوده است؛ حشره کوچکی که با حضور انبوه و ناخوانده خود علاوه بر خسارتی که می تواند بعنوان یک حشره گیاه خوار به فضای سبز شهر وارد کند، نوعی مزاحمت فیزیکی را در معابر، بوستان ها و سایر مکان های عمومی و خصوصی برای شهروندان به دنبال داشته است. سفید بالک ها حشراتی ریز به طول یک تا سه میلیمتر با دامنه انتشار وسیع هستند که در بیشتر مناطق جغرافیایی را دیده می شوند. این حشرات متعلق به راسته Hemiptera، زیرراسته، Sternorrhyncha بالاخانواده Aleyrodoidea و خانواده Aleyrodidae هستند.
وی اضافه کرد: تابحال در دنیا نزدیک به ۱۶۰۰ گونه سفیدبالک در بیشتر از ۱۶۰ جنس شناسایی و توصیف شده است. سفیدبالک ها از خطرناک ترین حشراتی هستند که به محصولات زراعی و گلخانه ای در سراسر جهان حمله می کنند و اهمیت آنها بعنوان آفت اقتصادی به صورت مداوم درحال گسترش است.
پدیدار با تشریح خسارت های این گونه اظهار داشت: خسارتی که این حشرات به گیاه وارد می کنند، به دو روش است؛ در روش اول که خسارت مستقیم است، آنها با تغذیه از شیره گیاه سبب ضعف گیاه میزبان می شوند. در روش دوم سفیدبالک ها به صورت غیرمستقیم هم به گیاه میزبان آسیب وارد می کنند. این حشرات عسلک چسبنده ای ترشح می کنند که محیط مناسبی برای رشد قارچ های دوده یا فوماژین(Capnodium spp) فراهم می آورد که به نوبه خود سبب اختلال در پدیده فتوسنتز می شود علاوه براین، سفیدبالک ها با انتقال بیماری های ویروسی به گیاه میزبان خسارت وارد می کنند.
وی در ادامه اظهار داشت: هیچکدام از سفیدبالک های شناسایی و گزارش شده در دنیا ناقل بیماری به انسان نیستند و یا بیماری را از انسانی به انسان دیگر منتقل نمی کنند. بنابراین از این نظر لطمه ای متوجه انسان نیست. تنها در صورت افزایش بیش از اندازه جمعیت حشرات کامل و پرواز آنها در هوا، مزاحمت هایی را برای شهروندان ایجاد خواهد نمود و در صورت ورود آنها به دستگاه تنفسی، امکان دارد برخی تحریکات تنفسی ایجاد شود.
رییس اداره پایش محیط اداره کل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران ضمن تشریح گونه سفیدبالک توت اضافه کرد: سفیدبالک توت گونه ای متعلق به جنس Aleuroclava است. این گونه ها به طور عمده از هندوستان هستند و برپایه تعداد اندکی نمونه توصیف شده اند که خصوصیت های ریخت شناسی تشخیصی هریک از آنها در نمونه های جمع آوری شده در شهر تهران از روی ارقام مختلف توت مشاهده می شود. به نظر می آید این تفاوت ظاهری در خصوصیت های ریختی، مبین تفاوت های میان گونه ای نیست و به تفاوت های درون گونه ای ارتباط دارد.
وی ضمن اشاره به علل طغیان سفیدبالک اظهار داشت: علل طغیان سفیدبالک توت تغییر اقلیم و مساعد بودن شرایط آب وهوایی برای فعالیت این آفت و در دسترس بودن میزبان گیاهی (درخت توت) است که به صورت غالب در تمام نقاط شهر تهران وجود دارد همینطور فعال نبودن و یا عدم استقرار دشمنان طبیعی و کارآمد در فضای سبز شهر تهران - که بخشی از آنها بر اثر سم پاشی های عمومی ضد سایر آفات فضای سبز شهری از بین رفته اند - هم از عوامل طغیان این گونه است.
پدیدار افزود: از دشمنان طبیعی این آفت میتوان به مواردی همچون کفشدوزک(Clitostethus arcuatus)، زنبورهای پارازیتوئید(Encarsia sp) و... اشاره نمود که با رهاسازی آنها در فضای سبز و فصول مختلف، جمعیت این آفت را کنترل می کند. سرعت بالای تکثیر و تولید مثل این گونه سبب شده تا در بعضی موارد تا ۱۲ نسل از آن در سال گزارش شود. سفیدبالک دارای مراحل زندگی تخم، سه دوره پورگی( نوزادی)، شفیرگی و حشره کامل است. طبق مطالعات و بررسی های انجام شده سفیدبالک غالب شهر تهران شش- هفت نسل در سال دارد.
وی اضافه کرد: برخی موارد دیگر مانند زندگی و استقرار آفت سفیدبالک در پشت برگ ها، نبود امکان رویت مراحل اولیه زندگی( تخم و پورگی ) با چشم غیر مسلح، سرعت تکثیر فراوان و افزایش تصاعدی جمعیت و نبود مرحله دیاپوز( استراحت) الزامی (به نحوی که تمام مراحل زندگی آفت روی گیاه قابل مشاهده است) را میتوان بعنوان دیگر عوامل تکثیر این گونه برشمرد.
پدیدار درباره روش های کنترل جمعیت سفیدبالک اظهارکرد: استفاده هدفمند از تله های زرد و چسبنده (Yellow sticky trap)، حذف پاجوش و تنه جوش درختان توت، آبشویی سطح زیرین درختان، استفاده از آفت کش های گیاهی و غیرشیمیایی کم خطر، هرس سبز و حذف شاخ و برگ های آلوده به سفیدبالک، هرس زمستانی درختان توت به فرم کاسه ای، روغن پاشی درختان و پشتیبانی از دشمنان طبیعی و رهاسازی حشرات مفید از روش هایی است که برای مقابله با این گونه وجود دارد.
وی افزود: به منظور پیشگیری از گسترش و شدت آلودگی فضای سبز شهر تهران به سفیدبالک توت لازم است از توزیع و کاشت نهال های توت، زیتون و سایر میزبان های احتمالی اجتناب شود و با افزایش تنوع پوشش گیاهی در فضای سبز شهر تهران و جایگزینی ارقام مناسب گسستگی در یکپارچگی درختان توت کاشته شده ایجاد شود همینطور لازم است از سم پاشی های گسترده و دوره ای در جهت پشتیبانی از دشمنان طبیعی آفات فضای سبز بخصوص سفیدبالک توت پرهیز شود.
پدیدار در انتها ضمن اشاره به کنترل بیولوژیک بعنوان یکی از روش های از بین بردن این گونه اظهار داشت: بعد از شناسایی گونه یا گونه هایی کارآمد از دشمنان طبیعی سفیدبالک توت، شامل شکارگر، پارازیتوئید و بیمارگر، تکثیر انبوه و کاربرد آنها می تواند بعنوان یکی از مناسب ترین و سالم ترین روش کنترل آفات در فضای سبز شهری، شناخته شود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب