عامل انقراض دایناسورها مشخص شد!
به گزارش گل بخر، زومیت نوشت: با آنکه اغلب، برخورد سیارکی را عامل انقراض دایناسورها می دانند، به عقیده ی گروهی دیگر، احتمالاً فوران های آتشفشانی عامل اصلی نابودی آنها بوده است.
به مدت چند دهه، دانشمندان بر سر این پرسش بحث می کردند که آیا رویداد برخورد سیارکی یا فوران های آتشفشانی عظیم، پایان بخش حکمرانی دایناسورها در حدود ۶۶ میلیون سال پیش بود. تقریباً سه چهارم حیات روی زمین خصوصاً دایناسورهای غیرپرنده در آن زمان منقرض شدند و این انقراض، پایانی چشم گیر برای دوره ی کرتاسه بود.
به گزارش ساینس نیوز، حالا پژوهشگرها روشی برای شناسایی قاتل اصلی دایناسورها ابداع کردند. آنها با بهره گیری از یک تحلیل کامپیوتری نشان دادند که انفجارهای عظیم گازهای تولیدشده بوسیله ی فوران های رخ داده در ایالت زمین شناختی دکان ترپس، به تنهایی می توانستند عامل رویداد انقراضی باشند. این فوران ها که نزدیک به یک میلیون سال به طول انجامیدند، مقدار زیادی گدازه ی مملو از گاز را در منطقه ی هند فعلی پراکنده کردند.
روش کار مطالعه ی اخیر، پژوهش از آخر به اول با بهره گیری از شواهد صحنه ی جرم بود. دانشمندان بدین منظور مدرکی انکارناپذیر دردست داشتند: مغزه های حفرشده در رسوب های اعماق اقیانوس حاوی داده هایی زمین شناسی هستند که به فوران های مرگبار گاز به جو زمین، خصوصاً کربن دی اکسید گرم کننده ی سیاره و گوگرد دی اکسید عامل اسیدی شدن اقیانوس ها اشاره دارند.
حکمرانی دایناسورهایی مثل پارازارولوفوس والکری در حدود ۶۶ میلیون سال پیش بصورت ناگهانی پایان یافت
بااین حال، گازهای مورد اشاره هم ممکنست در پی برخورد سیارک آزاد شوند (دراثر سوختن سنگ های سطح سیاره) و هم از دکان ترپس فوران کنند. کوشش های قبلی برای درک منبع گازها، بر زمان بندی و بررسی نوسان های گدازه ای در طول فوران های دکان ترپس متمرکز بود. اما پژوهشگران فقط می توانند در مورد مقادیر گاز اولیه در گدازه ها گمانه زنی کنند. برای مثال، غلظت های تخمینی کربن دی اکسید در گدازه ها چندین برابر با هم تفاوت دارند. بنا بر این پژوهشگرها بجای جریان گدازه ها به سراغ مقدار انتشار گازها رفتند.
در مرحله ی بعدی پژوهشگرها برای تفکیک سهم نسبی هر عامل احتمالی، از مدلی آماری به نام رویکرد مونت کارلوی زنجیره ی مارکوف استفاده کردند. این روش بصورت نظام مند سناریوهای مختلف انتشار گاز از منابع مختلف را درنظر می گیرد و سپس با مقایسه ی شبیه سازی ها با مشاهدات زمین شناختی، چاره ای احتمالی به دست می آورد.
گازهای تولیدشده از فوران های آتشفشانی، یکی از عوامل اصلی تغییرات اقلیمی زمین بودند
پژوهشگرها از ۱۲۸ پردازنده متفاوت برای اجرای سناریوها بصورت موازی استفاده کردند. سپس عملکرد تمام پردازنده ها در آخر اجرای هر مدل مقایسه شد. اگر از روشی غیر از رایانش موازی استفاده می شد، ممکن بود تکمیل محاسبات بجای چند روز، یک سال به طول بینجامد.
پژوهشگرها از داده های سه مغزه ی حفاری شده از رسوب های اعماق دریا استفاده کردند که دامنه ی عمر آنها بین ۶۷ میلیون تا ۶۵ میلیون سال قبل بود. در این رسوب ها، میکروارگانیسم های اقیانوسی موسوم به فرامینیفرها رویت شدند. پوسته های کربناتی این موجودات، حاوی ایزوتوپ های مختلف یا شکل های مختلفی از کربن و اکسیژن است. ترکیب شیمیایی پوسته ها سوابقی از خاصیت های شیمیایی اقیانوس ها را در زمان ایجاد آنها با خود دارند و بدین سان می توان از این پوسته ها به عنوان واسطه ای برای استنباط دماهای جهانی گذشته و همین طور شمار موجودات در اقیانوس ها و میزان کربن در حال حرکت بین جو، اقیانوس و خشکی بهره برد.
جریان های گدازه ای وسیع موسوم به دکان ترپس، بخش زیادی از هند غربی فعلی را می پوشانند. گدازه ها در حقیقت باقی مانده ی رویداد آتشفشانی عظیم در حدود ۶۶ میلیون سال قبل هستند.
برمبنای شبیه سازی های کامپیوتری، مقدار گاز پرتاب شده به جو بوسیله کارهای آتشفشانی، به تنهایی برای توضیح تغییرات دما و چرخه ی کربن تعیین شده از داده های فرامینیفرهای موجود در مغزه ها کافی بود. از طرف دیگر، برخورد سیارکی که دهانه ی عظیم چیکسولوب را در مکزیک فعلی به وجود آورد، احتمالاً عامل بزرگ ترین جهش کربن دی اکسید یا گوگرد دی اکسید نبوده است.
با اینحال خیلی از دانشمندان قانع نشده اند که یافته های موجود پاسخی نهایی به پرسش دیرینه و پیچیده ی انقراض دایناسورها باشند. برای مثال، به باور سیرا پیترسون ژئوشیمیدان، پوسته های فرامینیفری نماینده ی ایده آلی برای ارزیابی دماهای کهن نیستند. نسبت ایزوتوپ اکسیژن در پوسته های فرامینیفری نه فقط بر اثر دما، بلکه ممکنست بر اثر ترکیب آب های دریا هم تغییر کنند. واسطه های دمایی متفاوت می توانند به الگوهای متفاوتی در انتشار گاز تولیدشده در مدلها بینجامند.
همین طور برای پیدا کردن عامل اصلی انقراض جمعی، نمی توان بطور قطعی به این نتیجه رسید که رویداد برخوردی به انقراض منجر نشده است. با اینحال شاید بتوان گفت رویداد برخوردی رابطه ای با انتشار انبوه گازها ندارد، اما آثار مخرب و کشنده ای بر سیاره زمین داشته است.
در حقیقت رویداد چیکسولوب به آثاری مهلک فراتر از انتشار کربن دی اکسید یا گوگرد دی اکسید انجامیده است. ابرهای عظیم دوده و غبار ناشی از سنگ های منفجرشده بر اثر رویداد برخوردی به هوا برخاستند. پژوهش های قبلی نشان داده اند این غبار موجب مسدود شدن بخش قابل توجهی از نور دریافتی خورشید شد و به زمستانی منجمد کننده انجامید که بخش زیادی از حیات گیاهی و زیستگاه های جانوری را نابود کرد.
علاوه بر این، پژوهش جدید نشان میدهد رویداد برخوردی اثر بلندمدتی بر چرخه ی کربنی زمین نداشته است. با اینحال جمعیت موجودات زنده بعد از رویداد برخوردی به شکل قابل توجهی کم شد و سرعت بالای تغییرات بعد از رویداد چیکسولوب تأثیر قابل توجهی بر حیات گونه ها داشت.
خیلی از سوابق زمین شناسی در حوالی رویداد و همین طور مدل سازی ها نمی توانند سرعت تغییرات در رابطه با رویداد چیکسولوب را به درستی تخمین بزنند. رویداد برخوردی شاید مقدار کمتری کربن دی اکسید و گوگرد دی اکسید نسبت به دکان ترپس آزاد کرده باشد، اما سرعت انتشار آن می توانست به همان اندازه ویرانگر باشد.
227227
منبع: گل بخر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب